خیلی از مواقع به این موضوع برخورد کرده ایم که معانی کلماتی مثل ،حمل و نقل هوایی ،حمل هوایی و یا حمل بار هوایی چیست؟ در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به این مباحث بپردازیم.

حمل هوایی چیست؟

به مجموعه فعالیت هایی که برای جابه جایی کالایی از مبدا به مقصد خاصی توسط هواپیما انجام می شود حمل هوایی میگویند. بدیهی است که حمل هوایی از طریق فرودگاه ها انجام می شود و تحت نظر یک یا چند ایرلاین رخ می پذیرد.در حمل هوایی کالا به چند روش زیر حمل می شود:

1. حمل بار هوایی از طریق هواپیما کارگو( باربری)
2. حمل بار هوایی از طریق هواپیمای مسافربری

• حمل بار هوایی از طریق هواپیما کارگو(فریتر) برای آن دسته کالاهایی استفاده میشود که محموله دارای ابعادی بزرگ باشد ، برای حمل آن نیاز به چارتر کردن یک هواپیما باری باشد و یا محدودیتی برای حمل و نقل هوایی کالا وجود داشته باشند. سایر این محدودیت ها برای کالاهایی از قبیل: کالاهای خطرناک،کالاهای فاسد شدنی که نیاز به استفاده از یخ خشک بیش از حد مجاز دارد،حمل برخی از حیوانات زنده، اجساد و….
  لازم به ذکر است که تمامی کالاهایی که حمل هوایی آن در هواپیماهای مسافری قابل پذیرش است نیز در هواپیماهای فریتر نیز قابل پذیرش میباشد.

• حمل بار هوایی از طریق هواپیمای مسافربری شامل تمامی اقلامی می باشد که یاتا اجازه حمل آن را به صورت حمل هوایی به ایرلاین ها میدهد.اما میتوان هر کالایی را در حمل بار هوایی از طریق هواپیمای مسافری پذیرش کرد؟ جواب منفی است
  در صنعت حمل و نقل هوایی قوانین سخت گیرانه ای جهت حمل بار هوایی یا هواپیما مسافربری است. این قوانین شامل محدودیت در حمل کالاهای ۹ گانه خطرناک میباشد، بدین معنی که شما قادر به حمل هر نوع کالای خطرناکی نیستید و محدودیت هایی چه از نظیر ماهیت و چه از نظیر بسته بندی و وزن و تعداد کالاهای خطرناک دارید. از طرفی بسته به هر هواپیما شما قادر به حمل یک سری کالا با وزن و ابعاد خاص میباشید. این بدین منظور است که حمل بار هوایی در این روش محدودیت هایی برای شما به وجود می آورد.

رویه حمل بار هوایی به چه صورت انجام میپذیرد؟

رویه حمل بار هوایی پیچیدگی خاصی ندارد و میتوان آن را به ۳ قسمت نقسیم کرد:

1. انجام تشریفات حمل و نقل هوایی برای صادرات( تحت نظر گمرک کشور مبدا) کالا از مبدا
2. حمل هوایی محموله از فرودگاه مبدا به فرودگاه مقصد
3. انجام تشریفات ترخیص بار هوایی (تحت نظر گمرک کشور مقصد)

انجام تشریفات حمل و نقل هوایی برای صادرات( تحت نظر گمرک کشور مبدا) کالا از مبدا:

برای هر بار هوایی که قصد ارسال آن را داریم یک فروشنده (شیپر) در مبدا هست و یک خریدار(کانساینی) در مقصد. وقتی که خریدار تائیدیه نهایی برای حمل بار را به فروشنده میدهد. فروشنده می بایست اقدامات لازم جهت صادران بار هوایی را از طریق گمرک انجام دهد.بدین منظور فروشنده با ارائه مدارک صادرات کالا به گمرک و اظهار کردن بار هوایی خود رویه صادرات را انجام میدهد.

حمل هوایی محموله از فرودگاه مبدا به فرودگاه مقصد:

پس از انجام رویه صادرات کالا توسط فروشنده، کالا تحت نظر گمرک مبدا به هندلینگ ایرلاین تحویل داده می شود. از اینجا پروسه حمل و نقل هوایی شروع می شود. بدین صورت که ایرلاین کالا را روی هواپیمای خود بارگیری میکند و تا مقصد حمل میکند. لازم به ذکر است که این حمل در غالب یک تا سه سفر میتواند باشد.

مثلا شما قصد حمل بار با ایرلاین ماهان را دارید و کالای شما در مبدا میلان است، در این روش ایرلاین ماهان کالای شما را تحویل میگیرد و به فرودگاه امام خمینی می آورد. حال شما قصد حمل بار با ایرلاین ترکیش را دارید. در این روش ایرلاین ترکیش ابتدا بار را از مبدا میلان به استانبول میبرد و سپس با هواپیمای دیگری از استانبول به فرودگاه امام خمینی می آورد.

انجام تشریفات ترخیص بار هوایی (تحت نظر گمرک کشور مقصد):

پس از اینکه حمل بار از فرودگاه مبدا به فرودگاه مقصد از طریق حمل هوایی انجام شد، ایرلاین کالای مذکور را از طریق هندلینگ به انبار تحت نظر گمرک تحویل میدهد و خریدار اقدامات لازم جهت ترخیص بار هوایی خود را انجام میدهد. پس از ترخیص کالا پروسه حمل و نقل هوایی به صورت کامل انجام شده است.

روش های حمل و نقل هوایی به چه صورت است؟

روش های مختلفی برای حمل بار هوایی وجود دارد که بسته به نوع کالا و شرایط کالا می باشد. مثلا برای باری عظیم الجسته که نیاز به حمل هوایی دارد لازم است تا کالا با هواپیمای باری حمل شود. یا برای مرسولات کوچک که باید در زمان کوتاه به صورت درب به درب حمل شود نیاز به سرویس کوریر( حمل و نقل هوایی به صورت پستی) آن را حمل کنیم.

همانگونه که قبلا توضییح دادیم، در روش حمل و نقل هوایی بار شما به صورت جداگانه ای از طریق گمرک اظهار میشود و بارنامه جداگانه ای برای آن صادر میشود. اما در روش حمل هوایی پستی تمامی بار ها از یک شهر جمع آوری میشود و طی یک بارنامه یا به مقصد نهایی ارسال میشود ، یا به یک هاب در کشور دیگری و سپس از آنجا به سمت کشور مقصد ارسال میشود. ضمنا در روش حمل بار هوایی به صورت پستی قالب بار هایی که ارزش و وزن پائینی دارند توسط شرکت پستی از گمرک ترخیص میشوند. و بنا به تشخیص کارشناس گمرک الباقی بار ها قبض شده و توسط خود صاحب کالا ترخیص می شود.

حمل و نقل هوایی در ایران به چه صورت انجام می شود؟

کشور ایران از دیرباز سابقه ای درخشان در زمینه حمل هوایی دارد و سابقه آن به سال ۱۹۴۵ بر میگردد. در آن سال ها ایران خود را با ایرلاین پرشین ایر سرویسز شروع کرد که سالها بعد به هواپیمایی هما تغییر نام یافت. در آن سال ها هواپیمائی هما به شهر های مهم اروپا پرواز داشتند و حمل هوایی از تمامی این نقاط به ایران صورت میپذیرفت. در ایران قالب ۹۰ در صد بار های ورودی خارجی به فرودگاه امام خمینی تهران منتهی میشود. این فرودگاه در حال حاضر بزرگترین فرودگاه ایران به شمار میرود و سالانه حجم چشمگیری کالا از این فرودگاه صادر / وارد میشود.

در حال حاضر ایرلاین های داخلی و خارجی متعددی به ایران سرویس دارند که از جمله آنها میتوان ایرلاین های زیر اشاره کرد:

حمل بار با ایران ایر : ایرلاین ایران ایر متعلق به کشور ایران است و بیشتر فعالیت آن حمل هوایی به قاره آسیا، اروپا می باشد. هاب اصلی این ایرلاین در شهر تهران است. این ایرلاین ۱۰۰% دولتی میباشد و قدیمی ترین ایرلاین ایران است

حمل بار با ماهان : ایرلاین ماهان متعلق به کشور ایران است و بیشتر فعالیت آن حمل هوایی به قاره آسیا، اروپا می باشد. هاب اصلی این ایرلاین در شهر تهران است. ایرلاین ماهان دومین ایرلاین بزرگ ایران است که سال ۱۳۷۱ در کرمان تاسیس شد

حمل بار با ایرلاین امارات : ایرلاین امارات متعلق به کشور امارت متحده عربی است که به ۸۰ کشور و ۱۵۰ فرودگاه پرواز دارد. هاب اصلی این ایرلاین در شهر دبی است. ایرلاین امارات دومین ایرلاین بزرگ باری(cargo) در جهان پس از ایرلاین فداکس می باشد

حمل بار با ایرلاین قطر: ایرلاین قطر ایرویز متعلق به کشور قطر است که طبق اظهار سایت قطر ایرویز به بیش از ۱۵۰ مقصد پرواز دارد. هاب اصلی این ایرلاین در شهر دوحه است. ایرلاین قطر ایرویز پنجمین ایرلاین بزرگ باری(cargo) در جهان می باشد.

حمل بار با ایرلاین ترکیش: ایرلاین ترکیش متعلق به کشور ترکیه است که طبق اظهار سایت ترکیش ایرویز به بیش از ۲۲۷مقصد در ۱۱۷ کشور  پرواز دارد. هاب اصلی این ایرلاین در شهر استانبول است. ایرلاین ترکیش جز ۱۰ایرلاین بزرگ باری(cargo) در جهان می باشد.